VAKANTIE

We naderen de zomer – al zou je het aan de temperatuur dit voorjaar niet zeggen.De examens zijn achter de rug, ook in de kerk wordt het wat rustiger. Het winterwerk wordt afgesloten. veel jongeren en ouderen tellen de dagen af dat ze er een paar weken tussenuit kunnen. Voor anderen is de zomer juist de drukste tijd van het jaar – of min of meer een tijd van eenzaamheid, omdat jij niet weg kunt. Gebonden door ziekte of door zorgen. Vakantie… Het woord komt uit het latijn, en heeft te maken met ‘leeg maken, leeg worden’. Je ziet dat in onze taal bijvoorbeeld terug in woorden al ‘vacuüm’ en ‘vacant’. Een ‘vacante’ plek in de kerkenraadsbank is een lege plek, het wil zeggen dat voor een bepaald functie niemand beschikbaar is. Ons woord ‘vakantie’ zal dan te maken hebben met een lege plek in je agenda, dat er even niets moet. ‘Agenda’ – ook dat woord is latijn –  betekent ‘dingen die gedaan moeten worden’. Vakantie wil dus zeggen: ‘effe een break’. En zo is er regelrecht verband met de joodse ‘sabbath’, dat heeft te maken met stoppen, alles even aan de kant zetten, om op te kunnen ademen.

Men dacht vroeger – in de tijd van Jezus dat men op zo’n dag niks mocht doen. Daarom hielp en genas Jezus juist op die dag vaak mensen, voor wie het nooit sabbath is. Want een ziekte duurt zeven dagen in de week en mantelzorg idem dito. Met armoede en andere ellende is het al net zo.Het is echter Gods bedoeling dat mensen zullen kunnen leven, daartoe geeft hij levensadem. Daarom is het zo belangrijk dat wij de tijd nemen om op adem te komen en ook mensen die daartoe niet in de gelegenheid zijn helpen om ‘lucht’ te krijgen. Om die reden is bijvoorbeeld het werk van de Zonnebloem zo enorm belangrijk.

Want een mens kan zich leeg voelen. Door alle werk en stress, door alles wat er (nog) moet. Door zorgen die maar doorgaan – en het einde is maar niet in zicht. Leeg, moe. Jongeren en ouderen  kunnen zich met een mooi oud woord ook ‘zin-ledig’ voelen. Dan komen er vragen omhoog als: Waar doen  we het allemaal voor? Wat heeft het leven eigenlijk voor zin? Wat is het doel van alles? Het bestaan kan zinloos lijken. – Door vermoeidheid kun je leeg raken en van gevoelens van leegte kun je heel moe worden.

Er bestaat ook een ‘leeg worden voor God’. In het latijn van monniken en mystici heet dat ‘vacare Deo’. Men probeert dan bewust de zorgen, de stress van het ‘altijd weer moeten’ en wat je ziel ook maar onrustig en zwaar maakt los te laten. In de verwachting dat de leegte die dan ontstaat zich zal vullen met licht van God, met nieuwe levensadem. Dat er op die manier een verbinding wordt gelegd met God, de bron van alle leven en zo ook weer met jezelf, met elkaar, met de natuur.Er zijn veel dingen die een mens uit zijn voegen kunnen trek, los maken van het leven – en dan ontstaat een vermoeiende leegte, met alle gevolgen van dien. Die leegte heeft te maken met een gevoel van ‘niets’: dat je niets bent, waardeloos; dat het leven niets voorstelt, dat er ‘niets’ aan is en dat je niets te verwachten hebt.

Maar God kan van ‘niets’ iets maken – door jouw leegte te vullen met spirit, met nieuwe moed, met troost, verwondering, gein, zin, liefde, licht. Dat heeft te maken met de man die ooit zei: Kom maar bij mij, allen die vermoeid en belast zijn, en ik zal jullie rust geven (Matthéüs 11:28).. Dan krijg je een ‘levend hart en nieuwe ogen’ (Gezang 487). Ik hoop dat u die dit leest en alle anderen de komende zomer iets meekrijgen van de ervaring waarover Alfred Bronswijk spreekt in zijn boekje Rakelings nabij.

Een psalm voor de zomer

Ik zie in zomerlicht

De glimlach van de bron

Waaruit het leven stroomt,

Als stralen van de zon.

Ik hoor in vogelzang

Het lied van deze aarde,

Getoonzet uit plezier,

Gestemd op nieuwe waarden.

De schepping zingt het uit

En nodigt mij te leven

Al mens, die lied en licht

En zomer door wil geven

 

U bent het kloppend hart

In al wat leeft en bloeit

In kleuren, duizendvoud,

Als aan een droom ontgroeid.

U wordt geprezen door

De wolken en de winden.

Door vis en klein insect

En witte akkerwinde.

Zij spellen uw bestaan

In woordeloos belijden

U bent de zomer zon

En ook mijn oorsprong beide